آموزش ماهیگیری بخش چهارم

در این پست اطلاعات مفیدی در مورد قلاب ماهیگیری و نخ ها و گره های ماهیگیری بدست خواهیم آورد

اندازه قلاب

یکی از سوالاتی که بسیار در زمینه قلاب پرسیده می شود مربوط به سایز ان می باشد باید گفت که قلاب های ماهیگیری دارای سایز های مختلفی می باشند از سایز 32 اغاز می شود و تا 1 ادامه دارد.معمولا برای ماهی های دهان بزرگ از قلاب های بزرگتر استفاده می کنند و به همین نسبت برای ماهی های کوچک از قلاب های کوچک استفاده می کنند.اما اگر بخواهیم یک سری سایز های استاندارد را به شما معرفی کنیم سایز های 4,2,1,1/0,2/0,3/0,4/0,5/0 اندازه های استاندارد به شمار می ایند.

 قسمت های مختلف قلاب

– قسمت بین سوراخ و انحنا

– چشم قلاب

– حفره قلاب

– دهنه قلاب

                       

 قسمت بین سوراخ و انحنا Hook shank))

قسمتی  بین چشم قلاب و دهنه قلاب که نخ ماهیگیری شروع به خم شدن می کند.بعضی وقت ها این قسمت دارای یک سری ریشه ها و قسمت های برامده می باشد برای اینکه بهتر بتواند طعمع های نرم را نگه دارد.

 چشم قلابhook eye))

جایی که نخ ماهیگیری  به قلاب محکم می شود به ان نقطه چشم قلاب و یا hook eye می گوییم.

 

حفره قلابhook gap))

 فاصله میان ابتدای قلاب و قسمت دارای انحنا را حفره قلاب می گویند .حفره قلاب مهمترین قسمت برای نگه داشتن  و چسبیدن به دهان ماهی می باشد.به عبارت دیگر مهمترین کار قلاب را حفره ان انجام می دهد.قلاب هایی که دارای حفره بزرگتر باشند بسیار برای کار ماهیگیری مناسب هستند سعی کنید تا حد امکان از قلاب های دارای حفره بزرگ استفاده کنید.

  دهانه قلابhook throat))

 فاصله بین کشیده شدن نخ با محور انتقال نیرو را دهانه قلاب می گویند.این دهانه بسیار مهم می باشد و همواره می بایست به اندازه کافی دارای عمق باشد تا بتواند ظرفیت مناسب را  برای نگه داشتن گوشت و یا هر گونه طعمه دیگر داشته باشد.

  محبوب ترین قلاب های ماهیگیری

  قلاب aberdeen : بیشتر برای طعمه های زنده به کار می روند.این قلاب ها معمولا بسیار سبک و دارای شکل کروی می باشند.

 قلاب siwash : این قلاب دارای یک طراحی سخت می باشد به این معنی که بیشتر برای ماهی های بزرگ  وغول پیکر مناسب هستند.زیار این نوع از ماهی ها دارای دهان بزرگ و محکمی هستند .بر روی این قلاب هم یک سیری شیار های بلند و تیز طراحی شده است.

 قلاب دایره ای شکل:بیشتر برای ماهیگیری در اب های شور به کار می رود این قلاب ها برای گرفتن گربه ماهی ها بسیار مناسب هستند اگر شما ماهیگیری از شعار بگیر و رها کن دنبال می کنید این قلاب ها به دهان ماهی زیاد صدمه نمی رسانند و برای رها کردن ماهی بسیار مناسب هستند.

 قلاب اختپوس : همانطور که از اسم این قلاب مشخص است این قلاب دارای هشت قسمت برامده و نسبتا تیز دارد این قلاب شباهت بسیاری به قلاب های دایره ای شکل دارد.قسمت بین سوراخ و انحناء ان دارای فاصله ی  بسیار کمی می باشد.

 قلاب سه شاخه :این قلاب ها دارای سه شاخه و یا سه قسمت برامده و تیز هستند این قلاب ها برای پرتاب کردن بر روی سطح اب مناسب هستند و نسبت به قلاب های دایره ای شکل دارای انحراف زاویه کمتری می باشند.

  قلاب کرمی :همانطور که از اسم این قلاب هم پیدا است این قلاب برای استفاده کردن از طعمه هایی نظیر کرم بسیار مناسب می باشد.این قلاب ها بسیار فراوان هستند و در اندازه و شکل های گوناگون موجود می باشد نام دیگر که ممکن است برای این نوع قلاب ها به کار ببرند (قلاب نرم) می باشد.

 قلابهای ماهیگیری

خداوند، گونه های بیشماری را برای ما آفریده است. در تمام دورانها، ماهیگیران راههایی را برای صید ماهی اختراع و امتحان کرده اند. نخ و قلاب یگانه روشی بود که قرنها باقی بود. نتیجه آزمونهای پر زحمت تلاش جمعی از صدها ماهیگیر در نسلهای متفاوت به طراحی قلابهای ویژه با دهانه، کمان، ساق، پیکان و چشم قلابهای ویژه انجامید.

اصولأ تفاوت بین دوره ما و دوران گذشته در خصوص محصولات پیشرفته، در مفهوم سرعت، ابزارهای تولید پیچیده و مواد تشکیل دهنده می باشد. از سوی دیگر الگوهای قلابهای مقدماتی در معرض تغییرات چندانی قرار نگرفته قلاب ماهیگیری یک نوع قلاب می باشد که از آن برای صید ماهی استفاده می شود. ممکن است دارای پیکان نوک یا بدون آن باشد. بطور معمول به نخ ماهیگیری متصل می شود و معمولأ قلاب درون طعمه پنهان می گردد یا در زیر یا درون طعمه های مصنوعی به همراه آن کشیده می شود.

 بیشتر قلابهای ماهیگیری قدیمی از استخوان و چوب تراشیده می شدند. بعدأ قلابهای فولادی به علت داشتن امتیاز توانایی نفوذ بهتر رایج شدند. قلابهای ماهیگیری مدرن پیکاندار شدند و با آبکاری روکش برنز، نیکل یا گالوانیزه ای بر روی آنها جلا یافتند و بشکل برنزی، نقره ای و خاکستری مات، رنگ آمیزی شدند. البته قلابها در محدوده ای از سایزهاي متفاوت برای ماهیهای گوناگون قرار دارند. همچنین اشکال متفاوتی بعلت تفاوت ابعاد دهان ماهی و ایجاد برتری برای ماهیگیر وجود دارد.

امروزه تکنولوژی قلابهای جدید به آنها اجازه می دهد تا در رنگهای متفاوت شامل قرمز، سیاه، سبز، طلایی و صورتی عرضه گردند. خصوصأ اینکه بسیار نیز مردم پسند واقع شده اند. مثلأ ماهی کوچکی در قاره آمریکا زندگی می کند (آزاد ماهی قرمز) که اگر از این قلابها بصورت لخت و بدون طعمه استفاده کنید بخاطر رنگ آمیزیشان آن را به دهان خواهد گرفت.

لازم بذکر است که ماهیگیری با یک قلاب، نخ و چوب ماهیگیری، ماهیگیری ورزشی نامیده می شود. ماهیگیری به روش نخ بلند یک روش ماهیگیری تجاری است که از اتصال صد یا صدها قلاب طعمه زدهِ آویخته از نخ اصلی تشکیل می شود.  اینجانب در برخی از نقاط از جمله سد 15 خرداد نمونه ای از آن را دیده ام. یکی از بزرگترین کارخانه های تولید قلاب ماهیگیری شرکت Mustad کشور نروژ می باشد.

                                         

انواع، اشکال و قسمتهای تشکیل دهنده قلاب ماهیگیری

 قلابها دارای اشکال متفاوتی می باشند ولی بطور کلی آنها را به سه دسته تک شاخه، دو شاخه و سه شاخه تقسیم می نمایند.

شکل کلی قلابها تابع نوع کمان، نوک، ساق و چشم آن می باشد. قلابهای آب شیرین و آب شور در هر کدام از پارامترهای مذکور تفاوتهایی با یکدیگر دارند.

در شکل ذیل قسمتهای مختلف قلاب با نامهایشان نشان داده شده اند :

اندازه های قلاب

 متاسفانه اندازه های یکسانی از اندازه های قلابها وجود ندارد. آشنایی بصری با الگوهای متفاوت قلاب تنها نمونه عملی برای ماهیگیر می باشد. اگرچه تلاشهایی برای تنظیم استاندارد اندازه گیری قلابها بر حسب کسری از اینچ (واحد طول بریتانیا معادل 2.54 سانتیمتر) صورت پذیرفته بود اما هرگز این سیستم محقق نشد زیرا تنها بیان کننده طول ساق قلاب بود.در حقیقت یک قلاب دو تا اندازه اصلی دارد که یکی از آنها دهانه قلاب می باشد که می توان الگوهای بسیار زیادی را برای آن متصور بود. دامنه اندازه قلابها از 0/19 تا 32 می باشد. سایز 0/19 بزرگترین ساق را داراست و سایز 32 کوچکترین قلاب محسوب می شود.

چشم قلاب

چشم قلاب ماهیگیری در انتهای ساق قلاب قرار دارد و معمولأ بصورت حلقه، سوراخ یا رینگ می باشد که نخ یا لیدر در آن محکم می گردد. انواع معمول چشم قلاب به شرح زیر می باشد :

 1- چشم حلقه ای : چشمی است که قطر سیم (ضخامت مفتول قلاب) در آن یکسان بوده و به شکل یک دایره عمود بر صفحه خود قلاب است. دایره چشم ممکن است بسته یا باز باشد. نوع بسته سخت تر و از اینرو قویتر است. نوع چشم باز معمولأ در حیطه قلابهای ارزان قیمت می باشد.

۲- چشم لحیمی :چاک چشم این قلاب به ساق آن لحیم شده است که چشم قلاب بسیار قدرتمندی را فراهم می کند. قلابهایی که معمولأ در صید ماهی های بزرگ استفاده می شوند، لحیم می گردند تا حداکثر قدرت را فراهم کنند.

۳- چشم مخروطی : در چشم مخروطی ضخامت سیم قلاب بتدریج بطرف انتهای حلقه باریک می شود. این کار باعث کاهش وزن قلاب و مفید در استفاده در ساخت پشه های مصنوعی است. 

۴-چشم دورزده : سیم چشم حلقه در امتداد ساق قلاب ادامه می یابد. انتهای این سیم معمولأ نازک می شود. اگرچه میتواند بدون نازک شدن نیز ساخته شود. قلابهای چشم دورزده نقلأ در ساخت پشه های مرطوب مخصوص آزادماهی استفاده می شود.

۵ – چشم سوزنی : یک فایده چشم سوزنی این است که میتوان آن را براحتی درون طعمه یا تجهیزاتی همچون شناور عبور داد یا داخل کرد. همچنین بسیار قدرتمند می باشند و اتصال مطمئنی را فراهم می کنند.

۶- چشم پارویی : در آن انتهای ساق قلاب مسطح شده است و نخ ماهیگیری در امتداد ساق قلاب به آن متصل می شود. انتهای مسطح از لغزش گره و خارج شدن آن از قلاب، جلوگیری می نماید. از چشم پارویی ها در نمونه های اندازه متوسط در ماهیگیری تجاری بیشتر استفاده می شود. کاربرد بیشتر آن در آبهای شیرین می باشد.

 ۷- چشم چرخان : این نوع در قلابهای قوی خاص ماهیهای بزرگ دریایی بکار می رود. چشم آن متحرک بوده و بدور محور ساق قلاب دوران می کند.

وضعیتهای قرارگیری عمومی چشم قلاب :

 وضعیت قرار گیری چشم قلاب یک فاکتور مهم برای رسیدن به بالاترین پتانسیل عملکرد قلاب خصوصأ در طعمه های مصنوعی می باشد. چهار نوع وضعیت را در اشکال زیر مشاهده می نمایید :

 1- چشم مستقیم : چشمی است که در امتداد محور ساق قلاب بوده و وضعیت استاندارد چشم قلاب است.

۲-  چشم بالا : چشمی است که به سمت پشت ساق قلاب خم شده است و برای به حداقل رساندن مانع در حدفاصل نوک و ساق به طرف بیرون خم شده است.

۳- چشم پایین : چشمی است که به طرف داخل ساق قلاب خم شده است و برای نفوذ بهتر در هنگام ضربه زدن به سوی نوک مایل می باشد.

 ۴- چشم موازی : چشمی است که با خم قلاب موازی می باشد.

      

۲-ساق منحنی : این ساقها اغلب به دلایل خاصی منحنی شده اند تا با حالت طبیعی و شکل ظاهری پشه ها تطبیق یابند. انواع گوناگونی از قلابهای پشه با اشکال متفاوت نیاز است تا بتوان فرم مخصوص بدن آنها را شبیه سازی نمود. این قلابها برای یافتن لارو حشرات، شفیره و طعمه های کرمی شکل بسیار مناسب می باشند.

 ۳-ساق خاردار : برای اینکه بتوان طعمه را بر روی قلاب مانند کرمها و تکه گوشتها محکم کرد، یک یا چند خوار در پشت یا جلوی ساق قلاب تعبیه شده است.

 نوک قلاب

 انتهای نوک قلاب جهت نفوذ در دهان ماهی با استفاده از کمی نیرو (ضربه زدن) تیز شده است. بعلاوه نوک قلاب می بایست در یک دوره زمانی نسبتأ طولانی تیز باقی بماند. پیکان پیش آمدگی ای است که در امتداد عکس جهت قلاب برای نگه داشتن و عدم خارج شدن آن از دهان ماهی ادامه یافته است. در ادامه به بیان نمونه هایی از آن می پردازیم :

 1- نوک نیزه ای: اینها یک نوع استاندارد نوک قلاب هستند. شکل جامع نوکهای نیزه ای در کارخانه های مختلف متفاوت است.

۲- نوک لبه چاقویی: قلابهای نوک لبه چاقویی بسیار تیز بوده و اصولأ برای صید ماهیهای بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. دو پهلوی نوک قلاب کوبیده شده است. سطح داخلی پیکان مسطح است و از حالت نرمال پهنتر می باشد. بنابراین یک ماهی بزرگ بسختی می تواند از دست آن خلاص گردد.

۳-نوک سوزنی:درآن از فرایند تکنولوژی پیشرفته برای سا  خت نوکهای مرغوب و بسیار پیشرفته استفاده می شود. سیم راست شده و بوسیله یک ماشین برش داده می شود و سپس بطرف دستگاه سنگ سمباده انتقال می یابد و در آنجا نوک آماده می گردد. نوک سوزنی از تمام جهت برای کسب شکل مخروطی کوبیده می شود. اگر این مراحل بدرستی انجام شود دارای بهترین کیفیت سوراخ کردن می باشد. البته نوک سوزنی به راحتی نوک بدون پیکان نفوذ نمی کند اما ماهی را بهتر نگه می دارد.

۴-نوک مقعر:قلابهای نوک مقعر یک ایده جدید می باشد که مزایای نوک سوزنی (سریع و آسان در نفوذ و فوقالعاده تیز) با پارامترهای قدرت و ماندگاری در لب ماهی را با یکدیگر پیوند زده است که نتیجه آن بوجود آمدن قلابی با ویژگیهای نوک تیز چسبنده است. از نوک سوزنی قدرتمندتر است. بیشتر قلابهای امروزی به سبب پایداری در نفوذ راحتتر و عملکرد بهتر از این نوع تولید می شود.

 ۵- نوک بدون پیکان: اگرچه قلابهای بدون پیکان در زمانهای خیلی قبل از بوجود آمدن هرگونه ایده ساخت پیکانها، برای نگه داشتن صید مورد استفاده بود اما اخیرأ یعنی تا قبل از قرن بیستم تا زمانیکه ادارات محیط زیست و حفاظت از جمعیت ماهیان دستورالعملهای مربوطه را اعمال کردند، این نوع قلابها مورد استفاده عموم نبود. ماهیگیری بگیر و رها کن در بسیاری از کشورها عمومی است و در برخی از آیین نامه های محلی بطور صحیح در جهت حفاظت از جمعیت ماهیها مرسوم شده است. لذا برای اینکه آسیب کمتری به ماهیها وارد آید این قلابها مجددأ رایج گردید.

 ۶- نوکهای پوزه دار: این نوع قلاب دارای نوک خمیده بر روی ساق قلاب است. نوک پوزه ای مورد استفاده عالی در طعمه ماهیگیری برای آبهای شور می باشد

 ۷- نوک دابلین: در این حالت نوک قلاب به سمت خارج ساق برای فراهم نمودن نفوذ سریع خم شده است. شاید این اندک زاویه به خارج کامیابی بهتری را در صید با برخی از پشه های مصنوعی و ماهیهای بزرگ دریایی فراهم نماید.

 

   آموزش ساخت گره تی 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

انواع ریسه های ماهیگیری (30 ریسه)

 

 

ریسه های ماهیگیری براي پشه فلاي فيشينگ

 

 

 

ریسه های ماهیگیری براي قزل الا – ريسه قزل

ریسه های ماهیگیری كپور

انواع ریسه های ماهیگیری

 

مراحل ساخت ریسه های ماهیگیری

 

 

 نخ های ماهیگیری با اسپینر

طراحی نخ

نخ‌ها از نظر طراحی و شیوه‌ی ساخت با هم تفاوت دارند.  Nylon Monofilament که از یک رشته نایلون،Nylon Copolymer که از ترکیب چند نوع نایلون،Co-filament  که مثل قبلی از ترکیب چند نوع نایلون ساخته می‌شوداما قسمت درونی آن انعطاف پذیر و پوسته‌ی خارجی‌اش سخت است و نخ‌های تابیده انواع مختلف نخ هستند.

 نخ‌های  Nylon Monofilamentدر دنیا بیشتر از گونه‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نخ‌ها خواص دینامیکی و کششی دارند و در عین حال که در گرفتن ماهی تأثیر می‌گذارند، در زمان مبارزه و بیرون کشیدن ماهی کم ترین آسیب را به آن وارد می‌سازند. نخ‌های  Nylon Monofilamentدر سایزهای متفاوتی مختلف موجودند و قیمت‌شان نیز نسبت به انواع دیگر پایین‌تر است.

استحکام نخ

نخ‌ها را از روی میزان استحکام دسته بندی می‌کنند. برای امتحان نخ ماهیگیری از آزمایشی تحت عنوانBrighton Strand  استفاده می‌شود. این روش که توسط سازندگان نخ طراحی شده، شامل قرار دادن بخش‌هایی صاف و بدون گره از نخ تحت فشار و سنجش مدت زمانی است که این نخ تحت فشار مقاومت می‌کند و پاره نمی‌شود. نقطه‌ای از زمان که نخ در آن پاره می‌شود را نقطه‌ی فشار پارگی یا مقاومت آزمایش شده می‌نامند. نخ‌هایی که عموماً برای قزل آلا به کار می‌روند، 6، 8، 10 و 12پوندی هستند.

نخ‌های نازک

نخ‌های نازک سخت‌تر در آب دیده می‌شوند و مقاومت کمتری در مقابل آب دارند، یعنی راحت‌تر پایین می‌روند و هنگامی که قصد دارید در عمق بیشتری ماهی بگیرید مناسبند. وقتی نخ نازک‌تر است، مقدار بیشتری از آن را می‌توان روی اسپول پیچید، بنابراین مسافت و دقت پرتاب افزایش می‌یابد، اما این نخ‌ها راحت‌تر پاره می‌شوند. برای انتخاب نخ مناسب باید بدانید به دنبال چه گونه و چه اندازه‌ی قزل آلا هستید.

نخ‌های ضخیم

این نخ‌ها راحت‌تر در آب دیده می‌شوند و مقاومت بیشتری نیز در برابر آب دارند، بنابراین سخت‌تر پایین می‌روند. این نخ‌ها فضای بیشتری از اسپول را می‌گیرند و در نتیجه حجم نخی که دارید و مسافت و دقت پرتابتان کاهش می‌یابد.

من توصیه می‌کنم نخ‌ها را به صورت عمده بخرید و مرتباً نخ خود را عوض کنید. با این کار فواید زیادی عایدتان می‌شود، از جمله صرفه‌جویی در هزینه‌ها.

به علاوه، ممکن است در سفرهایی که می‌روید اسپینرتان بارها در جاهای مختلف مثل شاخه‌ی درختان گیر کند. در این حالت در حالی که برای آزاد کردن اسپینر تلاش می‌کنید نخ کشیده و از مقاومت آن کاسته می‌شود. در واقع گرفتن ماهی و باز و بسته شدن نخ از چرخ نیز می‌تواند باعث کشیدگی و کهنگی آن شود.

به مرور زمان، حتی عناصر طبیعی مثل اشعه‌ی ماورای بنفش خورشید و باد نیز نخ را فرسوده می‌کنند. هر چه نخ بیشتر کشیده و کهنه شود ضعیف‌تر می‌گردد. با گذشت زمان تمامی طول نخ تحت تأثیر قرار گرفته و فرسوده می‌شود. با تعویض هر چند وقت یک بار نخ و داشتن نخ نو روی چرخ، می‌توانید از پارگی‌های احتمالی جلوگیری کنید.

رنگ نخ

انتخاب نخ نقش بسیار مهمی در موفقیت شما در گرفتن ماهی دارد. برای جلوگیری از مشخص شدن نخ در آب همیشه باید سعی کنید رنگ نخ با رنگ آب هماهنگ باشد. قزل آلا با حس بینایی قدرتمند خود، می‌تواند نخی را که ماهیگیر فکر می‌کند در آب قابل مشاهده نیست ببیند. بنابراین همرنگ بودن نخ ماهیگیری با آب بسیار حائز اهمیت است.

برخی ماهیگیران متوجه شده‌اند در شرایطی که آب رود سبز یا قهوه‌ای رنگ بوده و نخی به رنگ سفید یا هر رنگ روشن دیگری به کار می‌برده‌اند، صید چندان موفقی نداشته‌اند و پس از انتخاب رنگی هماهنگ با رنگ آب برای نخ، میزان موفقیت خود را افزایش داده‌اند.

هر چه دید نخ در آب توسط قزل آلا دشوارتر باشد، در صید خود موفق‌تر خواهید بود. اکثر نخ‌های اسپینر تیره هستند و رنگ‌هایی به آنها اضافه شده تا به رنگ سبز تیره، قهوه ای ، آبی و غیره در آیند.

از نخ بی‌رنگ نیز می‌توانید استفاده کنید، اما اگر رنگ آب تیره باشد احتمال دیده شدن نختان در آب افزایش می‌یابد. نخ بی‌رنگ وقتی روی سطح شناور می‌شود می‌تواند ایجاد درخشش کند، یعنی طیفی از نور از نخ ساتع شود. نخ‌های رنگی، نسبت به نخ‌های شفاف تر و کم ‌رنگ تر، نور کمتری جذب و در نتیجه از درخشش آن جلوگیری می‌کنند. نوری ساتع شده از نخ می‌تواند قزل آلا را از حضور شما آگاه کند یا او را بترساند.

به یاد داشته باشید که در هنگام صید قزل آلا باید هر کاری می‌توانید بکنید تا توسط قزل آلا دیده نشوید تا شانس خود را در یک روز ماهیگیری افزایش دهید.

نخ های غیر قابل رویت

نخ فلورکربن ( FLUOROCARBON )

این نوع نخ کاملاً غیر قابل رویت بوده چون تمامی نورها از آن رد شده و همین امر باعث ناپدید شدن آن می شود .این نخ در سایز های مختلف قابل تهیه می باشد .