بطور عادی دستکم 40% خانم ها در طول دوران باروری ، پریود های نامنظم دارند. به گفته ی پروفسور امی آتری ، متخصص زنان و زایمان و علوم تولید مثل دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو ، معمولاً پریود نامنظم خود بخود، مشکل محسوب نمی شود بلکه خود، نشانگر عوارض یک بیماری است.
چه موقع می توان گفت که پریود نامنظم است؟
طول دوره طبیعی بین دو قاعدگی 28 روز ، بعلاوه یا منهای 7 روز خواهد بود، قاعدگی زمانی نامنظم خوانده می شود که زودتر از 21 روز شروع شود و یا خونریزی بیش از 8 روز ادامه پیدا کند. البته پریود های دیرهنگام و یا خونریزی های کوتاه مدت نیز از علائم قاعدگی نامنظم است.
به گفته ی دکتر آتری برای تشخیص قاعدگی، از آخرین روز پریود قبلی و اولین روز پریود بعدی را شمارش کنید. به مدت سه ماه این کار را تکرار کنید.اگر تفاوت روز های بین توقف و شروع پریود بعدی در طی این سه ماه خیلی زیاد شد ، پریود شما نامنظم است.
علل پریود نامنظم:
به گفته ی آتری: در بسیاری از موارد ، پریود های نامنظم به بیماری عدم تخمک گذاری مربوط است. در واقع به این معنی که معمولاً به دلیل به هم خوردن شدید تعادل هورمونی، تخمک گذاری در چرخه ی قاعدگی انجام نمی شود.
گاهی نامنظم بودن قاعدگی، به دلیل به هم خوردن خفیف تعادل هورمونی است.ممکن است بدن شما همچنان عمل تخمک گذاری را انجام دهد اما هر ماه، زمان آن تغییرات بسیاری کند. عواملی مانند سبک زندگی یا شرایط سلامتی بدن، بر روی چرخه ی قاعدگی تأثیر گذار است.
عوامل زیر ممکن است موجب بر هم خوردن نظم قاعدگی یا توقف پریود شود:
– ورزش های سنگین یا رژیم لاغری مفرط . ورزش بیش از حد ممکن است چرخه ی قاعدگی را به هم ریخته یا گاهی آن را متوقف کند.توقف پریود ، در ورزشکاران استقامتی رایج تر است . به گفته دکتر آتری: وزن کم کردن شدید ، چه از راه ورزش های سنگین، چه از راه رژیم های غذایی ، اختلال در غذا خوردن و یا بیماری ها ، می توانند بر چرخه ی قاعدگی اثرگذار باشند.
– استرس: استرس حاد و یا مزمن و یا اضطراب کوتاه مدت برای مشکلی خاص، ممکن است بر روی تعادل هورمونی اثر مخرب داشته باشد که منجر به اختلال در چرخه ی قاعدگی می شود.
– قرص ها: قرص ضد بارداری ممکن است موجب خفیف تر شدن خونریزی ، کم و یا زیاد شدن دوره های قاعدگی و یا توقف خونریزی و یا به طور کلی توقف چرخه ی قاعدگی در طولانی مدت شود.
– سندرم تخمدان پلی کیستیک pcos) ) : این وضعیت پزشکی زمانی رخ می دهد که کیست های کوچکی در تخمدان تشکیل شوند؛ این کیست ها در تخمک گذاری منظم، اخلال ایجاد می کنند. زنان مبتلا به pcos معمولاً سابقه ی پریود های نامنظم دارند.بعلاوه pcos باعث ناباروری شده و احتمال حملات قلبی و دیابت را افزایش می دهد.
– بیماریهای دیگر: اختلالات تیروئیدی در صورت بالا یا پایین بودن سطح هورمون تیروئید در خون، می تواند نظم پریود را بر هم زند.
– دیگر عوامل پزشکی بر هم زننده ی پریود: بیماری هایی که از طریق تماس جنسی حاصل می شود، دیابت، فیبروئید، اختلالات در تغذیه،و بیماری اندومتریوز.
– سن: نوجوانانی که به تازگی پریودشان شروع شده ، چرخه قاعدگی منظمی ندارند. ممکن است سال ها طول بکشد تا چرخه تثبیت شود.کم شدن خونریزی و یا توقف آن در زنانی که به دوران یائسگی نزدیکند بسیار شایع است.
چه زمانی باید نگران پریود های نامنظم باشید؟
پریود های نامنظم و یا توقف آن می تواند اولین نشانه ی یک بیماری باشد که نیازمند معاینه پزشکی است.
به گفته ی آتری، اگر پریود های نامنظم شما مدت هاست ادامه پیدا کرده، باید بیماری pcos در شما بررسی شود.این بیماری 10 درصد زنان در سن باروری را درگیر می کند. علاوه بر این باید اختلالات تیروئیدی و سایر بیماری های مرتبط به پریود نامنظم نیز بررسی شود . پریود نامنظم ، بارداری را نیز مشکل خواهد کرد، به خصوص اگر هر ماه تخمک گذاری انجام نشود. پزشک می تواند آزمایش هایی را تجویز کند که روند تخمک گذاری ماهاانه شما، بررسی شود.
برای زنانی که قصد بچه دار شدن دارند اما پریودشان نامنظم است،عموماً دارو های باروری که تخمک گذاری را افزایش می دهد تجویز می کنند. دکتر آتری اضافه می کند: با اینکه زنان با پریود های نامنظم نیز به راحتی می توانند باردار شوند، اما این فرصت خوبی خواهد بود تا دکتر چکاپ کامل بر روی آنها انجام دهد تا مطمئن شوند که مشکل خاصی وجود ندارد.
پیشگیری و درمان به هم خوردن نظم قاعدگی:
اگر استرس عامل اصلی بر هم خوردن نظم پریود شماست،از تکنیک های مدیریت استرس استفاده کنید.تکنیک هایی مانند:مدیتیشن ، یوگا، تای چی، تجسم فکری و بیوفیدبک. از ورزش های خیلی سنگین و رژیم های افراطی اجتناب کنید، چراکه در نظم قاعدگی اخلال ایجاد می کند.
شاید شنیده اید که تاریکی کامل اتاق خواب ،به تنظیم قاعدگی کمک می کند . اما معلوم نیست که این کار واقعاً مؤثر باشد.
سالانه داشتن چند بار پریود نامنظم، مسئله ی چندان مهمی نیست . در کل بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید عدم تخمک گذاری و یا بیماری خاصی ، دلیل آن نیست. به هر حال، دلیل این مشکل در برخی هم، باردار شدن است.
به توصیه ی دکتر آتری: اگر ماه گذشته رابطه ی جنسی داشته اید، اول تست بارداری انجام دهید.اگر تست منفی بود ، برای بررسی سایر عوامل با دکتر خود مشورت کنید تا راهی برای تنظیم قاعدگی شما پیدا شود.