بهتر است روی پای خود بمیری تا روی زانو‌هایت زندگی کنی.
خوش آمدید - امروز : سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲
خانه » سرگرمی و وبگردی » آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا

آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا

آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا

در این پست قصد داریم مواردی مفید در مورد نگهداری ایگوانا در منزل را به شما عزیزان آموزش دهیم. ایگواناها مثل بقیه خزندگان و دوزیستان، در بسیاری از جنبه های زندگی شان به محیط اطرافشان وابسته اند؛ درحالیکه حیوانات خانگی دیگری مثل پستانداران می توانند از منابع دیگر انرژی خود را تأمین کنند. ایگواناها گرمای مورد نیاز بدن شان را از محیط اطرافشان می گیرند. بدن آنها از امواج نوری خاصی در محیط استفاده می کند تا کمک حال متابولیسم و فعل و انفعالات شیمیایی بدن شان باشد. این حیوانات خود را بخوبی با محیط طبیعی زندگی شان در نقاط گرم و مرطوب دنیا وفق داده اند، در حالیکه محیط زندگی آنها در اسارت با شرایط آنها در طبیعت به کلی متفاوت است. خلاصه ی مطلب اینکه اگر شما نتوانید محیط مناسبی که برطرف کننده ی نیازهای این حیوان باشد را تأمین کنید، آنها آسیب می بینند، بیمار می شوند و حتی ممکن است بمیرند. فهم و درک نیازهای حیوان قبل از تهیه و تأمین محل زندگی او، بسیار مهم و ضروری است. اما نیازهای اولیه و اساسی محل زندگی ایگوانا چیست؟اندازه ی آکواریوم: تازه کارها باید بدانند که آکواریوم یک ایگوانای بالغ باید به حد کافی بزرگ- تا نزدیک به ۲ متر!- و جادار باشد. تصور غلطی بین مردم وجود دارد که اندازه ی قفس یا آکواریوم (اگر کوچک باشد) می تواند رشد ایگوانا را محدود و متوقف کند؛ در حالیکه آنها در تمام طول عمر- در کودکی سریعتر و با بالا رفتن سن به آهستگی- به رشد خود ادامه می دهند. یک ایگوانای جوان در سال اول نیازمند یک آکواریوم ۵۵ گالونی (۲۰۰ لیتری) خواهد بود. قبل از اقدام به خرید ایگوانا، باید اطمینان حاصل کنید که فضای خالی و لازم برای محل زندگی حیوان را در اختیار دارید و یا اینکه به او اجازه دهید تا آزادانه در خانه تان گردش کند و در عین حال نیازهای زندگی اش هم فراهم باشد.
آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا
محل زندگی ایگوانا (آکواریوم یا قفس) در عین داشتن ارتفاعی مناسب، باید حداقل دوبرابر اندازه خود حیوان طول داشته باشد. برای یک ایگوانای بالغ، حداقل ارتفاعی معادل ۱۸۰ سانتیمتر لازم است. ایگواناها حیواناتی درخت زی هستند و لذا در ارتفاع احساس امنیت بیشتری می کنند. عرض آکواریوم هم می بایست حداقل نصف طول خود حیوان باشد. با این حال ناگفته پیداست که هرچه محل زندگی ایگوانا بزرگتر باشد، حیوان در آن احساس آرامش و امنیت بیشتری خواهد کرد. آکواریوم های خیلی کوچک نه تنها باعث استرس حیوان می شود، بلکه ممکن است باعث آسیب ها و صدمات بدنی هم بشود. زخم های روی بینی و ناخن های شکسته حاکی از آنست که ایگوانا بروی در و دیوار آکواریوم خود پنجه می کشد و بینی خود را به شیشه می مالد تا شاید راه فراری بیابد. آکواریوم های کوچک همچنین جلوی حرکت و تحرک حیوان را می گیرد و توانایی های بالا رفتن او را محدود می کند. ضعف و ناتوانی ماهیچه ها عمدتاً به دلیل کمبود فعالیت های بدنی و کم تحرکی حیوان است که همه ناشی از کوچک بودن آکواریوم می باشد. اگر شما نمی توانید آکواریوم بزرگی برای ایگوانا فراهم کنید، و یا اینکه گردش آزادانه ی حیوان در منزل تان میسر نیست، باید به فکر یک حیوان خانگی کوچکتر برای خود باشید.
یک بچه ایگوانا یا یک ایگوانای جوان نیاز به فضای خیلی زیادی ندارد. در واقع، یک آکواریوم معمولی محیط مناسبی برای ایگواناهای کوچک خواهد بود. با این حال، توجه داشته باشید که ایگواناها خیلی سریع رشد می کنند و در پایان سال اول شما نیاز به یک آکواریوم بزرگتر خواهید داشت. بنابراین باید از قبل به فکر باشید و یک آکواریوم بزرگ را پیشاپیش تهیه کنید. در عین حال، فراموش نکنید که تجهیزات داخل آکواریوم همیشه باید مهیا باشد و ربطی به کوچکی و بزرگی آن ندارد؛ چیزهایی از قبیل: نور، گرما و رطوبت مناسب و همینطور تنه های درخت و چیزهایی شبیه این برای بالا رفتن حیوان.
آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا
با مراقبت و نگهداری صحیح، بچه ایگوانای شما می تواند طی ۵/۲ تا ۳ سال به اندازه ی یک ایگوانای بالغ برسد!

از آنجا که ایگواناها حیواناتی خونسرد هستند و از نقاط گرم و مرطوب دنیا می آیند، لذا گرم بودن محیط زندگی آنها در اسارت امری ضروری است. شما باید یک نقطه برای آفتاب گرفتن حیوان در گوشه ای از آکواریوم با دمایی معادل ۳۲ تا ۳۵ درجه سانتیگراد ایجاد کنید و در عین حال دمای عمومی محیط آکواریوم نیز نباید از ۲۶ درجه سانتیگراد در طول روز کمتر شود. دمای پایین و غیرکافی جلوی هضم کامل غذا و جذب مواد غذایی را می گیرد، رشد را متوقف می کند و باعث سوء تغذیه می شود. بعلاوه، ایگوانایی که در محیط های خیلی خنک زندگی کند، دچار ناراحتی و کم تحرکی می شود. در واقع، شما می بایست داخل محیط آکواریوم دامنه ای از دماهای مختلف را تأمین کنید تا ایگوانا براحتی بتواند با این سو و آن سو رفتن بین نقاط گرم و خنک، دمای بدن خود را تنظیم کند. مثل تمام حیوانات، ایگواناها باید چرخه ی شبانه و روزانه داشته باشند؛ به این معنی که شما باید گرمای شب را بدون استفاده از نور و روشنایی تأمین کنید (مثلاً با استفاده از لامپ های سرامیکی).
آموزش نگهداری و تربیت ایگوانا
ایگواناها باید یک منبع نور UVA و UVB در آکواریوم خود داشته باشند. نور UVA با فراهم کردن عناصر طبیعی نور آفتاب باعث تحریک رفتارهای طبیعی در حیوان می شود؛ درحالیکه نور UVB از جنبه های دیگری دارای اهمیت است. بدون نور UVB، پوست بدن ایگوانا نمی تواند ویتامین D3 لازم را تولید کند و یا اینکه ممکن است در تجزیه و مصرف درست کلسیوم دچار مشکل شود. ایگواناهایی که از نور ماوراء بنفش (UV) محروم هستند، دچار یک بیماری بنام MBD (بیماری متابولیکی استخوان) می شوند که متأسفانه در ایگواناهای در اسارت بسیار شایع است. این بیماری باعث ضعیف شدن استخوان، دفرمه شدن آرواره ها و استخوان ها و در نهایت مرگ زودرس می شود.

D3 در بدن خود استفاده کند (هرچند که ممکن است از این کار بسیار لذت ببرد).

UV مخصوصی هستند که در اکثر پت شاپ ها و کلینیک ها و داروخانه های دامپزشکی موجود هستند. برخی گمان می کنند که اگر هر روز نور طبیعی آفتاب در اختیار ایگوانا قرار بگیرد، دیگر نیازی به نور مصنوعی ماوراء بنفش (UV) در آکواریوم حیوان وجود ندارد. با این حال، انجمن ایگوانای سبز استفاده از اشعه ی مصنوعی ماوراء بنفش را در کنار استفاده از نور طبیعی آفتاب به شدت توصیه می کند؛ تا اطمینان حاصل کنید که ایگوانای شما به قدر کافی اشعه ی ماوراء بنفش را دریافت کرده است. تأثیر نور طبیعی آفتاب در تحریک ایگوانا به تولید ویتامین D3 تحت عواملی چون فصلی که در آن قرار دارید یا عرض جغرافیایی مکانی که در آن زندگی می کنید متغیر است. بهرحال، استفاده از نور مصنوعی ماوراء بنفش، بخصوص در اقلیم های ابری و شمالی و خنک تر، در نقش یک به اصطلاح پشه بند عمل می کند.

ایگواناها در کنار دمای بالا، به رطوبت خیلی بالایی نیز احتیاج دارند. یکی از شایع ترین مشکلاتی که در ایگواناهای در اسارت دیده می شود، همین از دست دادن آب بدن است. سیستم بدن ایگوانا طوری طراحی نشده که نیاز زیادی به نوشیدن آب داشته باشد، چراکه رطوبت بالای محل طبیعی زندگی شان و نم زیادی که در غذایشان وجود دارد، آب مورد نیاز بدن را بخوبی تأمین می کند. اما محل زندگی آنها در اسارت بسیار خشک تر است، بخصوص اینکه آنها میل زیادی به نوشیدن آب ندارند- حتی اگر منبع آب در کنارشان باشد-، لذا بسیاری از آنها بیشتر اوقات زندگی خود را در حال کمبود آب بدن می گذرانند. کم آبی دائم به کلیه ها فشار می آورد و می تواند باعث از کار افتادگی کلیه ها در سنین پائین شود. بر این اساس، مرطوب بودن محل زندگی ایگوانا بسیار مهم و ضروری است. از دیگر اثرات مثبت رطوبت بالا اینست که روند پوست اندازی را برای حیوان آسان می کند. درجه رطوبت در آکواریوم ایگوانا باید بین ۶۵ تا ۷۰ درصد باشد.

همانطور که مشاهده کردید، تأمین و ایجاد یک محیط مناسب برای زندگی ایگوانا در اسارت کار ساده ای نیست؛ اما در هر حال کاری است که باید انجام شود. مواردی که در بالا ذکر شد، چیزهایی نیستند که ایگوانای شما می خواهد، بلکه مواردی هستند که ایگوانا برای سالم و شاداب ماندن به آنها احتیاج دارد. وقتی که با شرایط مورد نیاز زندگی ایگوانا آشنا شدید، قدم بعدی آنست که بدانید چگونه آنها را انجام دهید. آنگاه وقت آنست که تصمیم بگیرید برای سکوهای بالا رفتن ایگوانا از چه موادی استفاده کنید، برای کف پوش آکواریوم چه موادی را در نظر بگیرید، و چه ابزار روشنایی و گرمایی و رطوبتی را برای آکواریوم استفاده کنید. انتخاب های فراوانی برای شما وجود دارد که البته همه ی آنها خوب نیستند. ممکن است بعضی مواد و ابزار برای بعضی ها خوب کار کند، اما متناسب با آکواریوم شما نباشد. لذا، تنها درک و یادگیری مسائل محیط زندگی ایگوانا کافی نیست؛ توصیه ی ما اینست که هیچگاه مطالعه را متوقف نکنید.

ایگوانا,نگهداری ایگونا,راهنمای نگهداری ایگوانا,D3,غذای ایگوانا

تغذیه در ایگوانا :

ایگواناها به شدت گیاهخوارند؛ هرچند که هنوز هم برخی مردم و بسیاری از کتاب ها استفاده از حشرات و محصولات حیوانی را برای تغذیه ی ایگوانا توصیه می کنند، اما توصیه ی ما اینست که ایگواناها به شدت گیاهخوارند. گزارش های بی اساسی که نشان از حشره خواری ایگواناها در طبیعت دارد، به روش های گوناگون  قابل توجیه و توضیح است، اما حقیقت اینست که آنها در طبیعت به صورت کاملاً اتفاقی همراه با برگ و گیاه، حشره ای که به آن چسبیده است را هم می خورند، و یا اینکه در موارد لزومی که غذای دیگری برای خوردن پیدا نمی شود، ناچار می شوند مورچه یا مارمولک کوچکی را شکار کرده و بخورند. از آنجا که رژیم غذایی ایگواناهای خانگی تحت اختیار صاحبان آنهاست، لذا توصیه ی ما اینست که تا حد امکان از مصرف حشرات و دیگر پروتئین های حیوانی در تغذیه ی ایگوانای خود پرهیز کنید.

ایگواناها چگونه می خورند و می نوشند؛ ایگواناها تعداد زیادی دندان کوچک دارند که بوسیله ی آنها، غذای خود را بجای جویدن، تکه و پاره می کنند. آنها معمولاً گازهای بزرگی از غذا می زنند و تمام غذا را یکجا قورت می دهند و گاهی اوقات هم (در صورت کوچک بودن طعمه) با زبان آنرا به داخل دهان کشیده و می بلعند. ایگواناها زمانی که می خواهند آب بنوشند- که خیلی کم اتفاق می افتد- قسمت زیادی از سر خود را داخل منبع آب فرو می برند و از زیر سطح آب، با زبان خود آب را به دهان کشیده و می نوشند؛ و یا گاهی قطرات آبی را که از برگ گیاهان یا دیگر سطوح مرطوب چکه می کند می لیسند.

اهمیت آب و غذای تازه؛ بدون شک، مهمترین مسأله در نگهداری از ایگوانا، تهیه ی آب و غذای تازه برای آنهاست. آب تازه همیشه باید در دسترس حیوان باشد، و هنگام تغذیه هم فقط غذای تازه باید مصرف شود. آب ناپاک یا غذای ناسالم و همچنین محیط غیر بهداشتی، باعث مشکلات جدی در سلامت حیوان می شود

ایگوانا هرچند وقت یکبار باید تغذیه شود؟ آنچه که توصیه شده، اینست که هر روز به ایگوانای خود غذا بدهید. بسیاری از کتاب ها برای ایگوانای بالغ، تغذیه ی یک روز در میان یا چند روز در میان را توصیه کرده اند؛ اما توصیه ی اکید ما اینست که تمام ایگواناها باید هر روز غذا بخورند. روزی یک وعده، دو وعده، سه وعده و یا حتی بیشتر، آنقدر که ایگوانای شما را سالم و سرحال نگه دارد، لازم است.

ایگوانا چقدر باید غذا بخورد؟ بسته به جثه و سن ایگوانا، میزان اشتهای آنها متفاوت است؛ اما نباید در خوردن زیاده روی شود. اصولاً، بهترین روش اینست که آنقدر به او غذا بدهید تا سیر شود و دیگر میلی به غذا نشان ندهد. شما با گذشت مدت زمانی که با ایگوانای خود سپری کرده اید، می توانید مقدار و میزان تغذیه ی او را تشخیص دهید. اگر ایگوانا غذای خود را خورده است و بنظر می رسد که سیر شده است، بهتر است که غذای نخورده را هر چه سریعتر از درون قفس جمع آوری کنید تا مطمئن شوید که حیوان شما غذای مانده و فاسد را نمی خورد و جای خالی برای استراحت او باز کنید. اینکار همچنین باعث می شود که ایگوانای شما به یک برنامه ی زمانی منظم برای غذا خوردن عادت کند.

ایگوانا چه زمانی باید غذا بخورد؟ معمولاً، بهتر آنست که اول صبح به ایگوانای خود غذا بدهید. سی دقیقه تا یک ساعت بعد از اینکه حیوان بیدار شد، زمان خوبی است. تغذیه ی حیوان در ساعات اولیه صبح باعث هضم کامل غذا در درجه دمای روز خواهد شد. بعد از آن در طول روز غذای بیشتری به او بدهید، اما اینکه شب قبل از خواب به حیوان غذای زیاد بخورانید، اصلاً ایده ی خوبی نیست. می توانید برای منظم شدن تغذیه، هر روز در یک ساعت خاص به حیوان خود غذا بدهید. ایگوانایی که به خوردن غذا در یک ساعت مشخص عادت کند، به دفع مزاج در یک ساعت خاص نیز عادت خواهد کرد. شما با اینکار و با گذاشتن یک ظرف مخصوص در قفس حیوان، می توانید ایگوانای خود را در چگونگی دفع مزاج نیز تربیت کنید.

اهمیت نسبت کلسیوم به فسفر؛ ایگوانا برای داشتن یک بدن سالم، بدون شک نیاز به داشتن استخوان های قوی و سالم دارد. یکی از مهمترین عوامل داشتن یک رژیم صحیح و مناسب، نگه داشتن نسبت کلسیوم و فسفر بصورت ۲ به ۱ است. رعایت چنین رژیمی برای رشد و مقاومت استخوان ها بسیار مهم و حیاتی است. بعضی از غذاها کلسیوم بالا و فسفر پایین دارند؛ در حالی که بعضی دیگر فسفر بالا و کلسیوم پایین دارند. هر دو نوع این غذاها برای ایگوانا خوب است، به شرطی که در کل رژیم نسبت ۲ به ۱ کلسیوم به فسفر رعایت شود. فراموش نکنید که رعایت این نسبت به معنای کاهش تنوع غذای ایگوانا نیست؛ تنوع در خوردنی های ایگوانا بسیار مهم و حیاتی است!

آیا نور آفتاب و اشعه ی لامپ UVB (ماوراء بنفش) برای رژیم غذایی و هضم آن لازم است؟
علاوه بر رژیم غذایی و درجه حرارت مناسب، نور طبیعی آفتاب و اشعه ی لامپ های UVB به جذب کلسیوم موجود در غذا کمک شایانی می کند. ایگواناها زمانی که در معرض میزان مناسبی از اشعه ی UVB قرار می گیرند، تولید ویتامین D3 می کنند و همانطور که می دانید، ویتامین D3 برای جذب کلسیوم لازم و ضروری است. شاید کمی گیج شده باشید؛ اما تا زمانی که نور طبیعی آفتاب و میزان مناسبی از اشعه ی UVB به ایگوانای شما بتابد، ویتامین D3 تولید شده و کلسیوم موجود در غذا بطور کامل بکار گرفته خواهد شد.

عادات غذا خوردن و ایگواناهای مشکل پسند؛ برخی ایگواناها ممکن است فقط یک سری غذاهای خاص را ترجیح دهند و از خوردن بقیه ی غذاها امتناع کنند. سعی کنید اجازه ندهید تا ایگوانای شما به خوردن فقط آنچه که خودش دوست دارد عادت کند. مخلوط کردن غذاهایی که دوست ندارد با غذاهایی که دوست دارد، روش خوبی است تا کم کم این عادت را ترک کند. ریز ریز کردن و تکه کردن غذاهای مخلوط هم می تواند مشکل پسندی ایگوانا در غذا خوردن را از بین ببرد. در عادت دادن ایگوانای خود به خوردن غذاهای سالم و مناسب اصلاً کوتاه نیایید، چراکه در غیر اینصورت رژیم غذایی نامناسب و ناسالم مشکلات جدی به بار خواهد آورد. ایگواناها می توانند خیلی راحت ذائقه و سلیقه ی خود در غذا خوردن را تغییر دهند. سعی کنید به ایگوانای خود اجازه ندهید تا او شما را به تهیه ی غذاهایی که خودش دوست دارد عادت دهد.

با دست غذا دادن؛ با دست غذا دادن روش بسیار خوبی است تا ایگوانای خود را رام و تربیت کنید و به او نزدیک شوید؛ اما در عین حال می تواند به یک عادت بد هم تبدیل شود. توصیه ی ما اینست که هرچند وقت یکبار اینکار را بکنید، چراکه در صورت انجام مداوم و همیشگی، ایگوانای شما به این روش غذا خوردن عادت کرده و هیچ طور دیگری غذا نخواهد خورد.

ظرف آب و غذا؛ غذا باید در بشقاب های تخت در اختیار حیوان قرار بگیرد. جنس این ظروف و بشقاب ها می تواند پلاستیکی، شیشه ای و یا لعابی باشد؛ البته به شرطی که مرتباً تحت نظافت قرار گیرند. ایگواناها دوست دارند تا ته غذای خود را کاوش کنند و گاهی روی آن راه بروند؛ لذا انتخاب ظرفی که براحتی وارونه نشود لازم است. استفاده از ظروف یکبار مصرف هم ایده ی خوبی است. هنگامی که می خواهید برای حیوان آب و غذا بگذارید، خیلی مهم است که آنرا کجای قفس قرار دهید. تا حد ممکن سعی کنید ظروف غذا را با فاصله از کف قفس قرار دهید، چراکه ایگوانا ممکن است چیزهایی که کف قفس می بیند (مثل مدفوع و دیگر ضایعات) را هم بهمراه غذا ببلعد که این موجب مشکلاتی در سلامت حیوان خواهد شد. ظرف آب اگر بیشتر از یکی باشد، بهتر است؛ چون ظروف آبی که در کف قفس قرار می گیرند، حیوان معمولاً از آنها برای دفع مزاج استفاده می کند. اگر مشاهده کردید که ایگوانای شما از این ظرف آب مرتب به همین منظور استفاده می کند، سریعاً یک ظرف آب تمیز دیگر در قفس او قرار دهید. ظرف آب آشامیدنی حیوان باید کوچک باشد، بطوری که حیوان نتواند به داخل آن برود.
به ایگوانای خود آموزش دهید که آب بیشتری بنوشد؛ ایگواناها معمولاً از درون ظروف و کاسه ها آب می نوشند. شما ممکن است آب خوردن او را نبینید، اما معمولاً روزانه مقداری آب می نوشند. اگر می خواهید مطمئن شوید که ایگوانای شما به مقدار کافی آب می نوشد، می توانید او را آموزش دهید. یک روش خوب برای اینکار اینست که هر روز یک جایزه، مثل یک تکه غذا یا گیاهی که خیلی دوست دارد، در ظرف آب او بگذارید. ( سوسا وب تولز ) وقتی که ایگوانا جایزه اش را بخورد، به احتمال خیلی زیاد مقداری آب هم بهمراه آن می نوشد. زمانی که ایگوانا به خوردن جایزه اش علاقه مند شده و عادت کرد، کم کم و در طول هفته ها و حتی ماه ها اندازه ی جایزه را کوچک تر کنید. هرچه بیشتر در آموزش حیوان برای بیشتر نوشیدن وقت بگذارید، او بیشتر به این کار خوب عادت می کند. در پایان دوره ی آموزش، شما باید هر روز یک ظرف تازه ی آب به ایگوانای خود بدهید. حتی اگر آب خوردن ایگوانای خود را می بینید، باز هم توصیه می شود او را به نوشیدن آب بیشتر ترغیب کنید.
غذا را با آب مرطوب کنید؛ یکی از روش های خیلی خوب و مفید دیگر برای اطمینان از اینکه ایگوانای شما آب کافی می نوشد، اسپری کردن آب به غذای اوست. برای اینکار، با یک بطری، بسادگی آب را به سطح غذا اسپری کنید. شما می توانید اینکار را به بطور مرتب، و یا هرگاه که گمان کردید آب بدن ایگوانای شما کم شده است، انجام دهید. باز هم گوشزد می شود که حتماً غذاهای خورده نشده را از قفس خارج کنید تا حیوان شما با خوردن غذای مانده و فاسد، دچار مشکلات سلامتی نشود.
اهمیت دمای مناسب؛ اگر درجه حرارت محیط زندگی ایگوانا مناسب نباشد، رژیم غذایی او هرچه که باشد، غذای خورده شده بخوبی هضم نخواهد شد. بعد از اینکه ایگوانا غذایش را خورد، دمای حداقل ۲۹ درجه سانتیگراد برای هضم کامل غذا لازم است.
تنوع، تنوع، تنوع! تهیه ی تنوع وسیعی از انواع غذاهای باکیفیت، کلید یک رژیم خوب و موفق است. ایگواناها در طبیعت از انواع گیاهان و میوه جات گوناگون تغذیه می کنند، لذا در اسارت نیز چنین فرصتی باید برای آنها فراهم باشد. بعلاوه، هیچکس دوست ندارد همیشه یک نوع غذا را بخورد و این طبیعی است؛ ایگوانای شما هم از این قائده مستثنا نیست. با گذشت زمان، شما متوجه خواهید شد که غذاهای مورد علاقه ی ایگوانایتان چیست و سعی  کنید بیشتر از آنرا در رژیم او بگنجانید؛ اما همیشه تعادل را حفظ کنید.

امتیاز 4.00 ( 16 رای )
اشتراک گذاری مطلب

تمام حقوق مادی , معنوی , مطالب و طرح قالب برای این سایت محفوظ است - طراحی شده توسط پارس تمز